เส้นเลือดขอดข้อเท้า
อาการเส้นโลหิตขอดข้อเท้า พบได้ทั่วไปในเพศหญิงที่มีอายุระหว่าง 40 -50 ปี ผู้สูงอายุ คนอ้วน รวมทั้งหญิงมีครรภ์ อีกทั้งพบอีกว่า ผู้ที่มีประวัติในครอบครัวเป็นเส้นเลือดขอด ก็มีอัตราเสี่ยงต่อการเป็นโรคเส้นเลือดขอดได้เหมือนกัน และมากกว่าคนทั่วไป ดังนี้คนที่มีอายุน้อย ก็มีอัตราเสี่ยงต่ออาการเส้นเลือดขอดได้ด้วยเหมือนกัน โดยเฉพาะอาชีพที่จำเป็นต้องยืนหรือนั่งนานๆเช่น พนักงานต้อนรับ บริกรร้านอาหาร ทันตแพทย์ พนักงานในห้าง และก็พนักงานบริษัทที่จำต้องนั่งทำงานเป็นระยะเวลานานๆเป็นต้น
อาการที่สังเกตได้ในเบื้องต้น
อาการในเบื้องต้นที่สังเกตได้ คือ ถ้าหากเราเดินหรือยืนเป็นระยะเวลานานๆแล้วมีลักษณะอาการเป็นตะคิว เมื่อยเนื้อเมื่อยตัวรอบๆขา ปวดตึงรอบๆน่อง หรือมีลักษณะอาการขาบวมร่วมด้วย ให้คิดไว้เลยว่าอาจจะเป็นโรคเส้นเลือดขอดได้ ซึ่งโรคนี้จำนวนมากมักพบประมาณ 10 – 20%
ในระยะเริ่มแรกจะไม่มีการแสดงอาการให้มองเห็น ก็เลยทำให้การป้องกันนั้นช้าไป พอรู้สึกตัวว่าเป็นก็คือเห็นเป็นเส้นเลือดนูนรวมทั้งคดไปคดมาแล้ว เพราะฉะนั้นหากเริ่มมีลักษณะปวดบวม ตึงหรือชารอบๆขาก็ควรจะไปปรึกษาแพทย์แล้วรีบสวมถุงน่องรักษาเส้นเลือดขอด ซึ่งเป็นถุงน่องทางด้านการแพทย์ไว้แต่เนิ่นๆก็จะช่วยป้องกันไม่ให้โรคเส้นเลือดขอดร้ายแรงและก็เป็นอันตรายถึงแก่ชีวิตได้
ยารักษาโรคเส้นเลือดขอด
ยารับประทานบรรเทาอาการเส้นเลือดขอด มีการศึกษาค้นคว้าออกมาว่า การกินยาในกลุ่มไดออสมิน (Diosmin) และก็เฮสเพอริดิน (Hesperidin) จะทำหน้าที่ยับยั้งกระบวนการอักเสบให้ลดลงรวมทั้งทำให้ลิ้นในเส้นเลือดกลับมาปกติได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเส้นเลือดขอดที่มีขนาดเล็กๆดังนั้น ถ้าเกิดรักษาตั้งแต่ระยะแรกยานี้ก็บางทีอาจช่วยรักษาให้หายได้ แม้กระนั้นถ้าหากมารักษาตอนระยะที่เป็นเส้นเลือดขอดรุนแรงแล้วจะต้องมีการรักษาอื่นๆเสริมนอกเหนือจากการใช้ยาดังที่กล่าวถึงแล้วที่จะให้เพื่อยับยั้งการเป็นมากขึ้นด้วย ยกตัวอย่างเช่น การฉีดยา หรือการใช้คลื่นวิทยุทำลายเส้นเลือดขอดเหล่านั้น ส่วนครีมหรือยาใช้ภายนอกเพื่อรักษาเส้นเลือดขอดนั้นยังไม่มีงานวิจัยในมนุษย์ว่าเห็นผลเป็นที่แจ่มชัด เพียงจะช่วยทุเลาลักษณะของการปวดบวมได้แค่นั้น จึงไม่ขอแนะนำ
สาเหตุการเกิดเส้นเลือดขอด
- หลอดเลือดขอดเจอได้ในผู้ที่มีเชื้อชาติตะวันตกมากกว่าเชื้อชาติทวีปเอเชีย ซึ่งอาจมีส่วนสัมพันธ์กับอาหารที่รับประทาน
- หลอดเลือดขอดพบมากในกลุ่มคนที่มีน้ำหนักตัวสูงเกินค่ามาตรฐาน
- หลอดเลือดขอดพบในผู้หญิงมากยิ่งกว่าผู้ชาย
- หญิงที่ตั้งครรภ์
- อายุที่มากขึ้น จะเจอหลอดเลือดขอดได้มากขึ้น
- คนที่มีประวัติในครอบครัวมีโอกาสเกิดเส้นเลือดขอด
- กลุ่มอาชีพที่จำเป็นต้องยืนหรือนั่งอยู่ที่เดิมเป็นระยะเวลาที่ยาวนานๆมีการเสี่ยงสูงต่อการเกิดเส้นเลือดขอด
การดูแลรวมทั้งป้องกันตัวเองจากเส้นเลือดขอด
- เลี่ยงบริเวณขา ไม่ให้สัมผัสกับความร้อน ดังเช่น การอาบแดดนานๆการแช่หรืออาบน้ำร้อน เพราะว่าความร้อนก็จะมีผลให้เส้นเลือดขยาย เป็นเส้นเลือดขอดได้
- ถ้าหากจำต้องเดินหรือยืนเป็นระยะเวลาที่ยาวนาน โดยที่ไม่อาจจะหลีกเลี่ยงได้ ควรจะสวมถุงน่องที่ช่วยพยุง และก็กระชับกล้ามเนื้อรอบๆขา แล้วก็ควรสวมตั้งแต่เท้าจนถึงเหนือหัวเข่า หรือจะเป็นแบบเต็มตัวไปเลยก็จะยิ่งดี
- ไม่ควรยืนนิ่งอยู่กับที่หรือเดินเป็นเวลานานๆควรจะเปลี่ยนท่าทางบ่อยๆ
- การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้หลอดเลือดมีความแข็งแรง ดังเช่น ว่ายน้ำ วิ่ง หรือ ปั่นจักรยาน พยายามหลีกเลี่ยงกีฬารุนแรง เนื่องจากว่าอาจทำให้กล้ามหรือหลอดเลือดฉีกให้ขาดได้
ภาวะแทรกซ้อนของเส้นเลือดขอด
- ผู้ป่วยที่เป็นเส้นเลือดขอดโดยมากมักไม่มีการพัฒนาต่อไปเป็นภาวะแทรกซ้อน หากมีก็อาจใช้เวลานับเป็นเวลาหลายปี ซึ่งเส้นเลือดขอดที่เป็นสาเหตุให้ประสิทธิภาพในการไหลเวียนของเลือดน้อยลงนี้สามารถนำมาซึ่งการก่อให้เกิดภาวะแทรกซ้อนตามมาดังต่อไปนี้
- มีเลือดออก เส้นเลือดขอดที่อยู่ใกล้ผิวหนังอาจจะก่อให้มีเลือดออกถ้ามีการกระทบที่แผล ซึ่งเลือดที่ออกมานี้ยังบางทีอาจหยุดไหลได้ยาก แนวทางรักษาเบื้องต้นควรจะนอนลงแล้วยกขาขึ้น แล้วกดแผลไว้ให้เลือดหยุดไหล แล้วก็ถ้าหากเลือดยังคงไหลโดยตลอดให้รีบไปพบแพทย์โดยทันที
- มีลิ่มเลือด ในกรณีที่เกิดลิ่มเลือดแถวหลอดเลือดที่อยู่ใกล้ผิวหนังมากมายๆบางทีอาจทำให้เกิดการอักเสบของผนังหลอดเลือดดำจนถึงมีอาการเจ็บ ผิวหนังกลายเป็นสีแดง หรือรู้สึกร้อน สามารถรักษาได้ด้วยการใส่ถุงน่องรัดเหมือนกันกับการดูแลและรักษาเส้นเลือดขอด รวมทั้งบางครั้งแพทย์อาจให้กินยาลดอาการบวมอักเสบ เช่น ไอบูโพรเฟน (Ibuprofen)
- การมีลิ่มเลือดยังอาจนำมาซึ่งการก่อให้เกิดภาวะหลอดเลือดขาอุดตัน โดยคนป่วยที่มีลิ่มเลือดในหลอดเลือดใกล้ผิวหนังถึง 20 เปอร์เซ็นต์ซึ่งสามารถพัฒนาไปสู่ภาวะนี้ และก็เกิดความรู้สึกเจ็บ บวมที่ขา หรือบางทีอาจเปลี่ยนไปเป็นภาวะแทรกซ้อนรุนแรงอย่างโรคลิ่มเลือดอุดกั้นในปอด